Dom prefabrykowany drewniany w aspekcie ekologii

Ekologia staje się ważnym aspektem naszej codzienności. Dotyczy ona każdej sfery naszego życia-od zakupów, po domy. Coraz bardziej dąży się do zero emisyjności, a materiały nieodnawialne, zastępuje tymi, które w przyszłości można użyć ponownie lub z łatwością uzyskać bez strat dla środowiska. Budownictwo podobnie jak inne gałęzie gospodarki musi przejść zieloną rewolucję. Odpowiedzią na nią może być dom prefabrykowany drewniany.

Dom prefabrykowany - definicja

Czym charakteryzuje się ten typ technologii? Dom prefabrykowany to budynek, który został zbudowany z wcześniej przygotowanych segmentów. Jest to obecnie silnie rozwijający się segment budownictwa, który z każdym rokiem zyskuje na popularności w Polsce. Za granicą takie budynki wykonane z drewna są popularne od wielu lat, wysoki udział tego typu technologii w budowach możemy zobaczyć choćby w Niemczech, Skandynawii, czy Stanach Zjednoczonych. Upraszczając definicję, obejmującą swoim zakresem dom prefabrykowany drewniany, można powiedzieć, że jest to dom z prefabrykowanych segmentów w formie „paczek”, które są montowane na już na miejscu budowy w ciągu zaledwie 3 miesięcy od daty zakupu.

Dom prefabrykowany drewniany, a dom tradycyjny

Dlaczego mówi się, że przyszłością budownictwa są domy prefabrykowane i zajmą one miejsce dotychczas obecnych na rynku rozwiązań? Przede wszystkim ze wzgląd na emisyjność budownictwa tradycyjnego. Jakie są więc różnice między tymi typami budownictwa?

Emisyjność budownictwa

Gdy myślimy o ekologii, nie od razu przyjdzie nam na myśl budownictwo. Uważamy je za coś, co nie wpływa w znaczącym stopniu na naszą planetę. Jest jednak wprost przeciwnie. Jak podaje w swoim raporcie Colliers ESG na placu budowy , które było pierwszym dokumentem w tym zakresie, nie jest znana dokładna skala emisyjności, gdyż aż 53,6% ankietowanych informowało, że ich firma nie liczy emisyjności lub nie wiedziała o takim wymogu. Dr Daniel Kiewra, który współtworzył powyższy raport, wskazuje, że Nieruchomości odpowiadają za około 40% zużycia energii w EU i około 36% emisji CO2 . Większość tych emisji wynika bezpośrednio i pośrednio z eksploatacji budynków, a około 6,5% – z budowy i produkcji materiałów budowlanych.

Dom prefabykowany, a dom tradycyjny-proces powstania

Dom prefabrykowany drewniany w przeciwieństwie do budownictwa tradycyjnego, może mieć znacząco mniejszy negatywny wpływ na środowisko. Przede wszystkim ze względu na proces jego produkcji.

Dom w technologii tradycyjnej stawia się powoli budynek na placu budowy. Należy na niego dostarczyć wszystkie niezbędne materiały, co często oznacza, że korzystamy z różnych magazynów i różnych źródeł ich zakupu. Rozszerza nam to łańcuch dostaw, a także ryzykujemy uszkodzenia materiałów podczas ich transportu lub składowania. Co więcej, do jego powstania wymagane jest zaangażowanie wielu osób, a co za tym idzie, ryzyko niedokładności podwykonawców lub błędy w komunikowaniu się, przez które możliwe będą straty na materiałach. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę chęć zakupienia określonych produktów w jak najkorzystniejszej cenie, co wiąże się z korzystaniem z wielu dostawców. Ważnym aspektem, o którym mówi się w ekologii, jest zasada 6R, która jest praktycznie niemożliwa do spełnienia w całkowity sposób przez budownictwo tradycyjne. Korzysta ono z materiałów, które są nieodnawialne, a często również niemożliwe do użycia w inny sposób, gdy są uszkodzone. Często nie da się ich również naprawić, czy poddać recyklingowi.

Dom prefabrykowany drewniany tworzony jest w fabryce, na hali produkcyjnej. Oznacza to, że istnieje możliwość właściwego zmagazynowania części do jego produkcji, co zmniejsza ryzyko powstania odpadów. Co więcej, większość firm produkujących domy prefabrykowane, posługuje się takimi technologami, które minimalizują powstawanie odpadów, nienadających się do ponownego wykorzystania. Drewno jako surowiec sam w sobie jest ekologiczny, a odpad produkcyjny przy jego obróbce, może być przekształcany na np. pellet. Do wykonania domu prefabrykowanego używa się specjalistycznych maszyn, co ogranicza błąd ludzki. Nie jest konieczne zaangażowanie wielu osób na budowie, a straty materiałowe, ograniczają się do tych, powstałych w procesie tworzenia komponentów. Wszelkie konieczne dla produkcji produkty, znajdują się w fabryce, na magazynie lub bezpośrednio na hali produkcyjnej. Nie ma konieczności ich transportowania, czy przenoszenia, gdyż ciąg produkcyjny jest zorganizowany w taki sposób, aby zachowywał płynność. Nadzór nad całością ma producent, który zwykle współpracuje z wiarygodnymi dostawcami materiałów, a także posiada własną, specjalistyczną kadrę.

Emisje CO2 – budownictwo tradycyjne

Dom metodą tradycyjną wymaga, jak już wspomniano wyżej, zaangażowania zarówno dużej ilości osób, przestrzeni oraz logistyki (ciągu dostaw). Każda dostawa wiąże się z załadunkiem i rozładunkiem towaru, czego zwykle dokonuje się za pomocą sprzętu, działającego na ropę lub benzynę jak np. widlak. Do tego należy doliczyć spalanie innych sprzętów używanych na budowie jak żurawie oraz CO2, wytwarzane przez dostawców materiałów. Każdy dostawczak, który przywiezie na naszą budowę produkty, przyczynia się do wzrostu emisyjności budownictwa. Co więcej, nawet jeśli zamawiamy towar u jednego dostawcy, jest on ograniczony nośnością pojazdu. Jedno zamówienie może być rozłożone na kilka dostaw, gdyż będzie przekraczało dopuszczalny tonaż. Należy również uwzględnić pracowników, którzy na budowę będą przyjeżdżać przynajmniej przez kilka miesięcy, zwykle prywatnymi samochodami lub zorganizowanym busem. Pracownikom należy zabezpieczyć potrzeby socjalne np. toaletę, co oznacza kolejną konieczność transportu odpowiedniego zaplecza. Aby wykorzystać w pełni dzień roboczy, należy uzyskać odpowiednie oświetlenie oraz posługiwać się odpowiednim sprzętem i narzędziami. Najczęściej napędzane są one na akumulatory lub bezpośrednio na prąd. Narzędzia takie pobierają znacząco więcej energii niż nasze domowe sprzęty-przekonać się o tym można robiąc generalny remont swojej nieruchomości. Do całości kosztów ekologicznych, powinno dodać się przestoje oraz konieczność dodatkowych czynności na placu budowy np. osuszania, gdy pogoda nie będzie sprzyjająca.

Emisja CO2- dom prefabrykowany drewniany

Dom prefabrykowany drewniany, tworzony jest w jednym miejscu w całości. Zwykle wyróżnia się dwa rodzaje prefabrykacji- otwartą i zamkniętą. Pierwsza z nich cechuje się tym, że dostarcza się częściowo sprefabrykowany szkielet ściany a już na placu budowy wykonuje się dodatkowe prace takie jak ocieplenie, zamontowanie płyt poszytciowych, paroizolację, czy nawet elewację. Przy stanie zamkniętym, na plac budowy dostarcza się w pełni wykończone segmenty ścian wypełnione izolacją, zamknięte obustronnie poszyciem z przygotowaną wcześniej instalacją elektryczną jak i sanitarną, a nawet wykończoną elewacją zewnętrzną. Na plac budowy mogą byś dostarczane gotowe elementy ścian, stropu, a nawet dachu. Przez to możliwe jest postawienie domu prefabrykowanego w kilkanaście godzin. Dzięki wykonywaniu całości konstrukcji w fabryce, oszczędza się energię- nie ma konieczności doświetlania po zmroku, a narzędzia, które są potrzebne np. gwoździarka, napędzane są akumulatorami. Nie bez znaczenia są zasoby ludzkie. W fabryce warunki są stałe, co wpływa pozytywnie na całość produkcji. Nie przeszkodzi jej deszcz, wiatr, czy mróz. Odbywa się ona w hali produkcyjnej, przez co pracownicy mogą wykonywać pracę bez zbędnych przestojów. Co więcej, sami pracownicy mają bardziej sprzyjające warunki, gdyż mają dostęp do tradycyjnego zaplecza socjalnego.

A co w przypadku dostaw? Unikamy tu dużej ilości kurierów, czy konieczności kilkurazowego przejazdu pomiędzy hurtownią materiałów budowlanych, a placem budowy ze względu na brak możliwości większego obciążenia. Do fabryk zwykle przyjeżdżają tiry, których rozładunek trwa kilka chwil. Oczywistym jest, że samochód ciężarowy, może dostarczyć nam całe zamówienie na raz-w przeciwieństwie do najczęściej wykorzystywanych przy budowach tradycyjnych, busów. Sam dom prefabrykowany również na miejsce budowy może być dostarczony nawet jednym tirem- wszystko zależy od wymiarów naszego wymarzonego budynku.

Ekologiczne budownictwo drewniane?

W tekście wskazujemy na negatywny wpływ budownictwa tradycyjnego na środowisko, gdzie jako alternatywę podajemy dom prefabrykowany drewniany. Jednak łatwo zauważyć, że trzeba pozyskać na niego materiał, którym jest drewno. Jak więc ma się to do ekologii, skoro wycina się lasy? Wstępnie problem ten sygnalizowaliśmy w innych tekstach na naszym blogu. Powiedzieliśmy już wtedy o funkcji lasów produkcyjnych. Czym one są?

Wpływ na lasy

Las produkcyjny jest to obszar leśny, który jest zarządzany w celu wydobycia i wykorzystania surowców leśnych, takich jak drewno, drewno opałowe, oraz innych produktów leśnych. Głównym celem lasów produkcyjnych jest zrównoważone wykorzystanie zasobów leśnych, zapewniające ich ochronę i regenerację, przy jednoczesnym zaspokajaniu potrzeb społeczeństwa w zakresie surowców drzewnych i innych produktów. Ważnym aspektem dla ekologii lasów jest właściwa gospodarka leśna, czyli dziedzina zajmująca się planowaniem, zarządzaniem i kontrolą zasobów leśnych oraz działaniami związanymi z wykorzystaniem lasów. Jej celem jest osiągnięcie równowagi pomiędzy ochroną lasów jako ekosystemów, a zaspokojeniem potrzeb społeczeństwa w zakresie surowców leśnych, ochrony środowiska, rekreacji i innych funkcji lasów.

Wchłanianie CO2

Co więcej drzewo samo w sobie, nie tworzy dwutlenku węgla. Jest wręcz przeciwnie. Drzewo jest organizmem, który nie tylko emituje tyle samo dwutlenku węgla co tlenu, ale również pochłania CO2 z atmosfery. Pochłaniany dwutlenek węgla służy jako budulec dla struktury drewna – celulozy. Ostatnie badania przeprowadzone na zlecenie Ministerstwa Środowiska porównały ślad węglowy budownictwa murowanego i drewnianego, zwracając uwagę na znaczącą przewagę tego ostatniego.

Jak podaje w raporcie Środowiskowe Aspekty Nowoczesnego Budownictwa Drewnianego, przygotowanego przez Krajowa Agencja Poszanowania Energii SA.

Szersze wykorzystanie drewna w budownictwie w znacznym stopniu przyczynia się do przeciwdziałania zmianom klimatycznym poprzez:

ograniczenie emisji CO2 powstającego przy produkcji stali i cementu,
wiązanie CO2 na wiele lat w drewnie używanym do produkcji budynków,
zmniejszenie ilości energii niezbędnej do utrzymania budynków w trakcie ich eksploatacji.

Dom prefabrykowany drewniany- pasywny

Domy prefabrykowane drewniane mogą być również całkowicie pasywne. Z pewnością temat ten rozwiniemy w kolejnych artykułach. Na podstawie przeprowadzonych badań, stwierdzono, że najmniejszy ślad ekologiczny osiąga się w budynkach wykonanych w technologii drewnianej w standardzie pasywnym. Jednakże większy efekt ekologiczny można uzyskać w budynkach, które wykorzystują drewno i materiały pochodzenia drzewnego, umożliwiając sekwestrację dwutlenku węgla. Istotną rolę odgrywa tutaj wysoki standard energetyczny budynków, ponieważ największa emisja związana jest z ich eksploatacją. Dlatego też wdrażanie technologii drewnianej powinno być łączone z dbałością o efektywność energetyczną budynków. Więcej o tym aspekcie przeczytacie w kolejnych publikacjach.

Jednak jeśli masz zaoszczędzony budżet i dysponujesz działką budowlaną, obecny kształt przepisów pozwala ci na to, aby zrealizować swoje marzenie o pięknym domu. Możesz wstrzymać się z budową, jeśli uważasz, że przyda Ci się nowelizacja, znosząca ograniczenie powierzchni, a stawiająca jedynie na cel, którym jest zamieszkiwanie przez właściciela. Przy obecnym kształcie przepisów, bardzo korzystnym jest rozważenie domu o mniejszym metrażu, który skutecznie jest w stanie zastąpić nam mieszkanie. Jeśli cenisz ciszę i spokój, a także pewną odległość od sąsiadów, taka opcja może być alternatywą dla mieszkania w bloku.

Nie zwlekaj więc i ruszaj wybierać projekt swojego wymarzonego domu drewnianego.

Budownictwo przyszłości

W dzisiejszych czasach coraz większą wagę przykłada się do ekologii, zwłaszcza w kontekście budownictwa. Budownictwo prefabrykowane drewniane staje się coraz bardziej popularne, zwłaszcza z uwagi na jego potencjał w redukcji emisji CO2. Porównując je z tradycyjnym budownictwem, można zauważyć szereg korzyści ekologicznych. Proces ich produkcji odbywa się w kontrolowanych warunkach fabrycznych, co ogranicza straty materiałowe i zużycie energii. Dodatkowo, drewno, które jest podstawowym materiałem w ich budowie, ma zdolność do absorbowania CO2 z atmosfery. Istnieją również badania, które wskazują na możliwość osiągnięcia wysokich standardów energetycznych w domach prefabrykowanych drewnianych, co dodatkowo wpływa na redukcję ich wpływu na środowisko. Wdrażanie takich rozwiązań może być istotnym krokiem w kierunku bardziej ekologicznego budownictwa. Pamiętaj też, że aby zachować ekologiczność domu, ważna jest współpraca z firmą, która ceni te aspekty- niezależnie od formy budownictwa, którą wybierzesz.

Jeśli zainteresował Cię temat budownictwa drewnianego, zapraszamy do zapoznania się z naszymi innymi publikacjami, gdzie możesz dowiedzieć się jakie są najczęstsze mity związane z tym typem budownictwa oraz poznać wycenę domu szkieletowego.